Ngành logistics là một trong những yếu tố quan trọng góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập toàn cầu hóa. Với vai trò là cầu nối giữa sản xuất và tiêu dùng, logistics không chỉ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chi phí mà còn tăng tính cạnh tranh. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm logistics, các dịch vụ liên quan cũng như các quy định pháp lý trong ngành.
1. Khái niệm logistics là gì?
1.1. Ngành logistics theo quy định của pháp luật Việt Nam
Theo Luật Thương mại Việt Nam năm 2005, logistics được định nghĩa là các hoạt động bao gồm một hoặc nhiều công việc như: nhận hàng, vận chuyển, lưu kho, làm thủ tục hải quan, đóng gói, ghi nhãn, giao hàng hoặc các dịch vụ khác liên quan đến hàng hóa. Tất cả các hoạt động này nhằm mục đích đảm bảo hàng hóa được lưu thông một cách hiệu quả từ nơi sản xuất đến tay người tiêu dùng.
Bên cạnh đó, Nghị định số 163/2017/NĐ-CP của Chính phủ cũng nêu rõ các nhóm dịch vụ logistics bao gồm dịch vụ vận tải, kho bãi, và các dịch vụ hỗ trợ khác.
1.2. Ngành logistics theo quy định của pháp luật quốc tế
Theo Hội đồng Quản trị Logistics Quốc tế (Council of Supply Chain Management Professionals – CSCMP), logistics là một phần của chuỗi cung ứng, liên quan đến việc lập kế hoạch, thực hiện và kiểm soát hiệu quả dòng chảy và lưu trữ hàng hóa, dịch vụ, thông tin từ điểm xuất phát đến điểm tiêu dùng nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
Các tiêu chuẩn quốc tế như ISO 28000 về quản lý an ninh chuỗi cung ứng cũng giúp định hình ngành logistics toàn cầu, đảm bảo sự phối hợp hiệu quả giữa các đối tác thương mại.
2. Phân loại dịch vụ logistics
Ngành logistics bao gồm nhiều loại hình dịch vụ được phân loại dựa trên tính chất hoạt động và phạm vi cung ứng. Dưới đây là danh sách các dịch vụ logistics chính, được quy định trong ngành:
-
Dịch vụ xếp dỡ container: Bao gồm việc xếp dỡ hàng hóa tại các cảng biển, trừ các dịch vụ tại sân bay.
-
Dịch vụ kho bãi container: Nằm trong nhóm dịch vụ hỗ trợ vận tải biển, cung cấp không gian lưu trữ và quản lý container.
-
Dịch vụ kho bãi khác: Thuộc dịch vụ hỗ trợ mọi phương thức vận tải, cung cấp các giải pháp lưu trữ hàng hóa chuyên nghiệp.
-
Dịch vụ chuyển phát: Đáp ứng nhu cầu vận chuyển nhanh, từ bưu phẩm nhỏ đến hàng hóa lớn trong và ngoài nước.
-
Dịch vụ đại lý vận tải hàng hóa: Đảm nhiệm việc tổ chức, sắp xếp vận tải hàng hóa thông qua các phương tiện khác nhau.
-
Dịch vụ đại lý làm thủ tục hải quan: Bao gồm thông quan, kiểm tra giấy tờ và hỗ trợ các thủ tục nhập khẩu, xuất khẩu.
-
Dịch vụ kiểm tra và hỗ trợ vận tải: Gồm kiểm tra vận đơn, môi giới vận tải, kiểm định hàng hóa, lấy mẫu và xác định trọng lượng, chuẩn bị chứng từ vận tải.
-
Dịch vụ hỗ trợ bán buôn, bán lẻ: Bao gồm quản lý hàng lưu kho, thu gom, tập hợp, phân loại và giao hàng.
-
Dịch vụ vận tải hàng hóa thuộc vận tải biển: Cung cấp giải pháp vận tải chuyên biệt qua đường biển, từ hàng rời đến container.
-
Dịch vụ vận tải hàng hóa nội địa đường thủy: Chuyên vận chuyển hàng hóa qua các tuyến sông và kênh nội địa.
-
Dịch vụ vận tải hàng hóa đường sắt: Đáp ứng nhu cầu vận chuyển số lượng lớn hàng hóa qua hệ thống đường sắt.
-
Dịch vụ vận tải hàng hóa đường bộ: Phổ biến và linh hoạt, phù hợp với các tuyến vận chuyển nội địa và quốc tế gần.
-
Dịch vụ vận tải hàng không: Đáp ứng nhu cầu vận chuyển nhanh và các mặt hàng có giá trị cao.
-
Dịch vụ vận tải đa phương thức: Kết hợp nhiều phương thức vận tải như đường biển, đường bộ, hàng không để tối ưu hóa thời gian và chi phí.
-
Dịch vụ phân tích và kiểm định kỹ thuật: Đảm bảo chất lượng và tính hợp pháp của hàng hóa trước khi đưa vào lưu thông.
-
Các dịch vụ hỗ trợ vận tải khác: Tùy chỉnh theo yêu cầu của khách hàng nhằm đảm bảo sự linh hoạt trong chuỗi cung ứng.
-
Các dịch vụ khác theo thỏa thuận: Do thương nhân logistics và khách hàng đàm phán, phù hợp với quy định của pháp luật.
Với sự đa dạng này, ngành logistics không chỉ hỗ trợ vận chuyển hàng hóa mà còn đảm bảo sự thông suốt trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
3. Điều kiện kinh doanh logistics như thế nào?
Ngành logistics yêu cầu các doanh nghiệp tuân thủ nhiều quy định nghiêm ngặt, nhất là trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.
3.1. Điều kiện chung
Theo quy định tại Nghiệp định số 163/2017/NĐ-CP:
- Doanh nghiệp phải đăng ký kinh doanh đúng ngành nghề logistics.
- Có cơ sở vật chất và trang thiết bị đầy đủ như kho bãi, xe vận tải.
- Đội ngũ nhân sự có kinh nghiệm và được đào tạo chuyên môn về logistics.
3.2. Điều kiện đối với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài
Theo cam kết của Việt Nam khi tham gia WTO, các doanh nghiệp logistics nước ngoài có thể hoạt động tại Việt Nam nhưng bị giới hạn một số lĩnh vực nhất định và tỷ lệ vốn góp.
3.3. Yêu cầu đối với doanh nghiệp quốc tế
Doanh nghiệp logistics quốc tế cần tuân thủ các quy định quốc tế như:
- Incoterms: Điều kiện giao nhận hàng hóa trong thương mại quốc tế.
- Công ước Liên hợp quốc: Quy định vận tải biển quốc tế.
- Các tiêu chuẩn ISO 9001 và ISO 28000 đảm bảo chất lượng và an ninh chuỗi cung ứng.
4. Hệ thống các văn bản hiện hành quy định về dịch vụ logistics
4.1. Tại Việt Nam
Ngành logistics được quản lý bởi nhiều văn bản pháp lý, tiêu biểu là:
- Luật Thương mại 2005: Đề cập đến khái niệm và phám vi dịch vụ logistics.
- Nghiệp định 163/2017/NĐ-CP: Quy định chi tiết về dịch vụ và điều kiện kinh doanh logistics.
- Quyết định 200/QĐ-TTg: Kế hoạch phát triển logistics Việt Nam.
4.2. Quy định quốc tế
- Công ước Kyoto: Quy định về quản lý hải quan hiện đại.
- ISO 28000: Tiêu chuẩn quản lý an ninh trong chuỗi cung ứng.
- BIMCO: Hướng dẫn giao kết hợp đồng logistics trong vận tải quốc tế.
Nhờ vào hệ thống pháp lý này, doanh nghiệp logistics đảm bảo được tính hợp pháp và tăng độ tin cậy trong quá trình hoạt động.
Kết luận
Logistics là một lĩnh vực không thể thiếu trong nền kinh tế hiện đại, đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả kinh doanh và giảm chi phí vận hành. Để hoạt động hiệu quả, các doanh nghiệp cần nắm rõ các khía cạnh pháp lý, phân loại dịch vụ cũng như xu hướng quốc tế. Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ, ngành logistics hứa hẹn sẽ còn nhiều cơ hội bứt phá trong tương lai.
Hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất!
Vận chuyển hàng hóa – Rex Logistics
- Hotline: 092 233 98 86
- Fanpage: https://www.facebook.com/rexlogistics.com.vn/
- Website: https://rexlogistics.com.vn/
Hãy để Rex Logistics đồng hành cùng bạn trên mọi hành trình!
